پایان نامه های قرآنی موجود در دانشگاه امام صادق علیه السلام - بخش2
عنوان
تحقيق پيرامون ترتيب زماني سوره هاي مکي قرآن
پديدآور اصلى
ميرهادي، سيد علي
موضوع
قرآن // تحقيق // شان نزول // سوره‌ها و آيه‌ها
شرح
هدف اين تحقيق، تحقيقي پيرامون ترتيب زماني سوره هاي مکي قرآن است که در ۷ فصل تنظيم شده است در فصل اول به تعاريف لغوي و اصطلاحي مورد نياز پرداخته است در فصل دوم به مسئله نزول وحي پرداخته است و نزول دفعي و تدريجي و اولين آيات نازله از قرآن آورده شده در اين فصل نظر علامه طباطبايي به عنوان راي مختار برگزيده شده است در فصل سوم به موضوع ترتيب سوره ها در قرآن از جنبه توقيفي يا اجتهادي بودن پرداخته شد در فصل چهارم ترتيب هاي ارائه شده مسلمين و ترتيبهاي منسوب به معصومين (ع) آورده شده است در فصل پنجم نظرات مستشرقين را بيان کرده است در فصل ششم به نظرات بازرگان در خصوص ترتيب آيات و سوره ها را بيان کرده است و در فصل هفتم نظرات بزرگترين مفسر معاصر علامه طباطبائي (ره) در خصوص آيات و سور مکي که در کتابهاي تفسير الميزان و قرآن در اسلام مطرح گرديه است و در پايان به جمع بندي مختصر سه نظر معاصر، با سه ديدگاه متفاوت بين نظرات علامه طباطبايي، بازرگان و بلاشر پرداخته شده است. براساس نتايج تحقيق: در اين رساله مسلمين و مستشرقين تلاشهاي زيادي را در جهت دستيابي به ترتيب نزول قرآن و در نهايت تشخيص دقيق زمان نزول هر يک از آيات و سور بوديم و آنچه مسلم است هم اکنون ترتيب نزولي که مورد اتفاق مسلمين باشد وجود ندارد و اين اختلاف در ميان مستشرقين و ترتيبهاي آنها نيز وجود ندارد علامه طباطبائي (ره) تنها راه تشخيص ترتيب سوره هاي قرآني و مکي يا مدني بودن آنها را تدبر در مضامين آنها و تطبيق آن با اوضاع و احوال پيش از هجرت و پس از آن مي باشد، بازرگان با مقايسه چند سوره که در مکي و مدني بودن جز ده مسلميات بودند يک فرضيه طول متوسط را کشف کرد و بر اين مبنا کليه سور و گروههاي آيات را دسته بندي کرد و جدول پيشنهادي خود را ارائه داد ويل ونولد که وشوالي سه مشخصه انتخاب کردند و آنگاه دوران مکي را به سه دوره دو تا پنج ساله و يکي ۲ ساله تقسيم کردند و سور را در اين مراحل جاي دادند ويل هم قرآن را آيه ، آيه مورد بررسي قرار دا اما نتوانست ترتيب دقيقي ارائه دهد ، بلاشر نظرات ويل ، نولد که وشوالي را پذيرفت و با توجه به تحقيق بل ترتيب نزول سور قرآن را مطرح نمود و نظرات او تکامل انديشه مستشرقين در حال حاضر مي باشد.
تاريخ اثر
زمستان۱۳۷۱
مشخصه ظاهرى
ج، ۲۴۲ص
شماره بازيابى
۲۴۲ت
نوع
پايان نامه
عنوان
تحقيقي در ابعاد مساله حمل قرآن کريم
پديدآور اصلى
خوش منش، ابوالفضل
موضوع
قرآن // حفظ // آموزش // قرائت
شرح
هدف از نگارش اين رساله، بررسي تحليلي تاريخچه تعليم، حفظ و حمل قرآن به همراه تبيين نکات مثبت و منفي موجود در آن است. اين رساله که بيش از هر چيز در صدد توضيح دو اصطلاح "حفظ" و "حمل" قرآن است، مشتمل بر پنج فصل است. در فصل نخست، تاريخچه تحليلي فراگيري و حفظ قرآن کريم از آغاز تا زمان حاضر آمده است. فصل دوم، اختصاص به آموزه هاي قرآن و حديث درباره حمل قرآن دارد. در فصل سوم، آموزش و حفظ قرآن از ديدگاه دانش بشري بررسي شده است. در فصل چهارم، با عنوان گامي به سوي روش شناسي آموزش قرآن کريم، خطوط کلي از شيوه تعليم قرآن کريم ترسيم شده است. بالاخره در فصل پنجم آثار حمل قرآن کريم بيان شده است. براساس بررسيهاي به عمل آمده در اين پژوهش، پيامبر اکرم (ص) نخستين معلم قرآن کريم بوده اند. قرائت آن حضرت، واضح و حرف به حرف بوده و هيچگونه پيچيدگي و درهم سازي حروف در آن ديده نمي شده است. امري که در بسياري از قرائت هاي رايج امروزي ديده نمي شود. شناساندن و رعايت مواضع وقف، تروج و باز بودن مستمر باب تعليم و تعلم قرآن، تقدم کيفيت بر کميت و احتراز از انباشت شتابزده آيه ها و سوره ها، ؟؟؟ در قرائت قرآن از مهمترين اصول و ارکان آموزش پيامبر اکرم (ص) است. مهمترين آموزه هاي قرآن و حديث درخصوص حمل قرآن کريم عبارت است از: ايمان به قرآن، تدبر در قرآن، اجتناب از تعجيل و اکراه در امر فراگيري قرآن، به کارگيري گوش و زبان در فراگيري قرآن. مطابق بررسيهاي اين پژوهش، آشنايي با زبان قرآن و نيز تدبر در قرآن به عنوان تنها راه فهم قرآن، تکلم و گفتگو به زبان قرآن از آثار حمل قرآن کريم است.
تاريخ اثر
بهار۱۳۷۶
مشخصه ظاهرى
يب، ۳۱۷ ص.
شماره بازيابى
۱۴۱ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
تحليل اخلاقي و تربيتي گفتگوي انبياء (عليهم‌السلام) و خداوند در قرآن کريم
پديدآور اصلى
محسني رکاوندي، هادي
موضوع
ادب قرآني // گفتگوي انبياء و خداوند // ادب گفتگو // اخلاق قرآني // اسماي حسني
شرح
خداوند متعال قرآن را براي هدايت و تربيت خلق نازل فرموده است. تا بشر با بهره‌گيري از آن در مسير حق و کمال گام بردارد و خود را به صفات انساني آراسته گرداند. در قرآن کريم آيات فراواني هست که گفتگوي ميان خداوند متعال و انبياء را بيان مي‌کند. دقت و تدبر در اين آيات با ديد اخلاقي و تربيتي، نشان دهنده ادب انبياء در برابر خداوند سبحان است. موارد متعددي از آداب و نکات تربيتي در اخلال گفتگوي انبياء با خداوند متعال وجود دارد از جمله: تمسک به ربوبيت به کار بردن اسماي حسني متناسب با محتواي گفتگو، حقير ديدن اعمال خود در حضور خدا، منزه دانستن خداوند از هر چيزي که سزاوار مقام ربوبي نيست، اعتراف به مملوک بودن و خود را در جايگاه ذلت قرار دادن. در اين ميان شاخص‌ترين آنها عبارتند از: توحيد محض، اخلاص در بندگي، عبوديت، توکل بر خدا و تکيه نداشتن بر اعمال خود، تسليم محض خدا بودن در همه حال و در خواست معرفتي عميق‌تر. همچنين در اين تحقيق نوع خطابات خداوند به انبياء مورد بررسي قرار گرفته است. بررسيها نشان مي‌دهد خداوند متعال از نظر ادب محاوره حرمتي خاص براي پيامبر اعظم در نظر گرفته است. او انبياء پيشين را تنها با نام ايشان مورد خطاب قرار داده است ولي از رسول خدا با القاب تجليل آميز مانند (يا ايها النبي) و (يا ايها الرسول) ياد کرده است اين نوع خطاب علاوه بر اينکه تاکيدي بر حقانيت نبوت و رسالت پيامبر است، مقام خاص پيامبر را در پيشگاه خدا نشان مي‌دهد و به نوعي تعليم و تاديب بندگان است که آن حضرت را با خطابهاي احترام آميز مورد خطاب قرار دهند.
تاريخ اثر
پاييز ۱۳۸۵
مشخصه ظاهرى
۲۰۱ ص
شماره بازيابى
۳۰۳ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
تحليل داستان دعوت حضرت ابراهيم (عليه السلام) در قرآن کريم با رويکرد تربيتي
پديدآور اصلى
دلبري، سيد محمد
موضوع
قصص قرآن کريم // حضرت ابراهيم (ص) // اصول تربيتي // روش هاي تربيتي // اهداف تربيتي
شرح
از آنجا که در نظام تعليم و تربيت اسلامي شناخت اسوه‌ها و روش آنها در هدايت و تربيت مردم از جايگاه ويژه اي برخوردار است و قرآن کريم حضرت ابراهيم (ع) را اسوه و الگوي مسلمانان معرفي کرده است تحقيق حاضر با هدف شناخت و معرفي ايشان و شيوه هاي تربيتي که در هدايت مخاطبان خود به کار برده‌اند در يک مقدمه و پنج فصل ارائه شده‌است. فصل اول با عنوان کليات به جايگاه داستان حضرت ابراهيم (ع) در ميان عرب پرداخته و در ضمن مقايسه‌اي اجمالي نيز با قصه ايشان در تورات و انجيل صورت گرفته است. فصل دوم با عنوان اوصاف حضرت ابراهيم (ع) در قرآن کريم به تبيين شخصيت ايشان اختصاص يافته و با تبيين نوزده صفت، مشخص شد که دو صفت حلم و صدق بيشترين نمود را در جريان رسالت ايشان داشته است. فصل سوم به اصول تربيتي که حضرت ابراهيم (ع) در جريان دعوت مد نظر داشته‌اند اشاره دارد از جمله مهمترين اين اصول، اصل تشويق و تنبيه و تدرج مي باشد. در ادامه، در فصل چهارم روش هاي تربيتي حضرت ابراهيم (ع) بررسي شده است، مهمترين روش هاي بکار گرفته شده توسط ايشان روش پرسش و پاسخ، جدول ايفاي نقش و مشاهده مي باشد. و بالاخره فصل پاياني عهده دار تبيين اهداف تربيتي بيان داستان حضرت ابراهيم (ع) در قرآن کريم است که عبارتند از: بيان سنن الهي، ايجاد امت اسلامي و الگو سازي. سيره و سيرت حضرت ابراهيم (ع) در قرآن کريم مي تواند الگوي تمام عيار براي مربيان محترم و متربيان عزيز قرار گيرد و تاسي به ايشان مي تواند راهگشاي بسياري از مشکلات در نظام تعليم و تربيت باشد.
تاريخ اثر
زمستان ۱۳۸۲
مشخصه ظاهرى
و،۲۱۵ص.
شماره بازيابى
۲۵۴ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
تحليل صهيونيسم براساس ويژگيهاي منفي قوم يهود در قرآن کريم
پديدآور اصلى
آجيلي، هادي
موضوع
قرآن کريم // يهود // صهيونيسم // اسرائيل // سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران // هويت
شرح
عملکرد صهيونيسم معاصر نسبت به جهان بيانگر دشمني هاي اين مکتب و توطئه هاي عليه مسلمين و دين اسلام است. شناخت صهيونيسم معاصر براي تعيين خط مشي هاي کلي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در جهت دفع خطرات و فتنه انگيزي هاي آنان حائز اهميت مي باشد نيل به اين هدف مستلزم شناسايي تجزيه و تحليل مسئله صهيونيسم در طول تاريخ است. آيات زيادي در قرآن کريم در مورد قوم يهود وجود دارند که بيانگر ديدگاه مدون و مشخص قرآن کريم در مورد مسئله يهود هستند. اين آيات به نوعي هويت يهود را معرفي کرده و استمرار و تداوم صفات هويتي آنها را در طول تاريخ بني اسرائيل زمان نزول آيات و پس از آن تاييد مي کند. لذا با توجه به ارتباط هويتي پديده هاي صهيونيست و يهود و تداوم صفات هويتي يهود در تاريخ مي توان "صهيونيسم" را براساس "هويت يهود" شناخت. در اين رهگذر قرآن کريم به عنوان منبع وحي و عنصر اصلي هويت ساز جمهوري اسلامي ايران و مسلمين مي تواند ما را در شناخت و تحليل هويت يهود رهنمون سازد. در نهايت نيز به تبع درک و فهم صهيونيسم راهبردهاي عملياتي مهمي از لابلاي آيات قرآن کريم در مورد يهود براي طراحي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در قبال مسئله صهيونيسم و اسرائيل قابل بهره‌برداري است.
تاريخ اثر
تابستان۱۳۸۴
مشخصه ظاهرى
۲۱۶ص.
شماره بازيابى
۵۱۳س
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
جنگ رواني از ديدگاه قرآن و سيره نبوي (ص)
پديدآور اصلى
ناجي، محمدرضا
موضوع
افکار عمومي // شايعه // تبليغات سياسي // قرآن // تبليغات // اسلام // سيره نبوي
شرح
هدف از پژوهش حاضر، تبيين دکترين جنگ رواني در آينه قرآن و تاريخ پيامبر اکرم (ص) با توجه به تحول تاريخي و نظرگاه نوين آن است. اين تحقيق با استفاده از روش کتابخانه‌اي انجام گرفته و کلا" در ۹ فصل تنظيم شده است. فصل اول به بررسي مسائل کلي و اساسي از جمله شکل‌گيري رفتار اجتماعي ، مباني تئوريک جنگ در اسلام، ريشه‌هاي تاريخي جنگ رواني و مفهوم جنگ رواني مي پردازد. در فصل دوم تشکيلات و سازمان جنگ رواني در دو برهه تاريخ اسلام و تاريخ معاصر و سپس ويژگيهاي افراد، مورد بحث قرار گرفته و گروههايي در اين زمينه از قرآن مورد باز شناخت قرار گرفته است. فصل سوم، ابتدا برنامه‌ريزي عمليات و عوامل موثر در آن و سپس اهداف عمليات را به تفکيک مورد مداقه قرار داده است. فصل چهارم، اختصاص به جنگ رواني دفاعي (اقدامات پيشگيرانه و بهينه‌سازي روحي) دارد و فصل پنجم به بحث پيرامون زمينه‌هاي ارتباط مي پردازد. در فصل ششم، بررسي مستقلي درباره شايعات و مسائل اساسي مربوط به آن، صورت گرفته است. در فصل هفتم، افکار عمومي به عنوان زمينه القاي شايعات و تبليغات مورد تحليل قرار گرفته و در آن ميان "شيوه هاي تغيير" افکار عمومي از طريق جنگ رواني عنوان شده است. در فصل هشتم به تفصيل از تبليغات و مباحث مربوط به آن (تعريف، اهميت ، گذشته تاريخي و ....) سخن رفته است. و بالاخره فصل نهم به تبيين اطلاعات جنگ رواني (تعريف، اهميت، اهداف و ....) پرداخته است. نتايج حاصل از تحقيق نشان مي دهد جنگي در اسلام، مشروعيت دارد که براي اعلاي آيين حق و در راه خدا و برخاسته از باورهاي ايدئولوژيک باشد و از هرگونه شائبه اعتدا و تجاوز پاک باشد. جنگ رواني در حوزه آموزه‌هاي اسلامي، يک حمله برنامه‌ريزي شده است که با بکارگيري تبليغات و شايعات و ديگر اقدامات عملي با ماهيت سياسي، نظامي و اقتصادي از طريق وسائل ارتباطي مشروع، بر انديشه، آراء و رفتار گروههاي دشمن تاثير نهاده و اراده و روحيه آنها را تضعيف نمايد. اين تلاشها جزئي از فرايند جنگ کلي است که در راه تامين اهداف جهاد مقدس به کار گرفته مي شود. به منظور دفع هرگونه تهديد و تعرض احتمالي، اسلام پايه و اساس استراتژي بازدارندگي خود را بر فراهم ساختن هر چه بيشتر امکانات و آمادگيهاي نظامي، اقتصادي، سياسي و ايدئولوژيک قرارداده تا از اين رهگذر، استراتژي بزرگ و غايي خود را (دعوت - هدايت) تامين نمايد. از خطرناک‌ترين سلاحهاي جنگ رواني ، شايعه است. در تاريخ اسلام، شايعات جهت اهدافي کاملا" متمايز مورد بهره‌برداري قرار گرفته است. شايعات منتشر شده در جنگ احد و خندق دو نمونه از اين باب است. بدين خاطر قرآن کريم، تحليل و تبيين شايعات منتشر شده از سوي دشمن را يک اصل خدشه ناپذير مي شمرد و به علاوه مواضع تشکيک، سکوت و انعطاف را در رابطه با شايعات، پيشنهاد مي کند. در قرآن کريم و تاريخ نبوي، شاهد به کارگيري برخي روشها چون توجيه عقلاني، جانشين سازي، جبران و پوشش و برون‌افکني براي تغيير افکار عمومي هستيم تبليغات که از ديگر ابزار مهم جنگ رواني است از اين روشها بهره وافي مي برد. اطلاعات نيز از ارکان مهم جنگ رواني است. همانگونه که جنگ و جهاد در اسلام صبغه دفاعي و طريقي دارد، اطلاعات نيز که ابزار آن دو است همين ويژگي را مي يابد.
تاريخ اثر
مهر۱۳۶۹
مشخصه ظاهرى
چ، ۳۹۴ ص.
شماره بازيابى
۲۵ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
چگونگي پيوستگي متني سوره‌هاي قرآن کريم
پديدآور اصلى
لطفي، سيد مهدي
موضوع
متن // واحد متني // پيوستگي متني // بافتار // آيه // سوره
شرح
متن و پيوستگي متني حاکم بر آن موضوع بحث زبانشناساني است که به بررسي و تحليل متن مي پردازند. تحليل گران متن با تحقيق در ماهيت و چيستي متن و نحوه شکل گيري آن، به تجزيه و تحليل ساختاري متن مي پردازند. از نگاه يک تحليلگر متن، قوام يک متن به پيوستگي و انسجام آن است و اين پيوستگي که با عنوان پيوستگي متني شناخته مي شود. شامل روابط معنايي است که در آن هر قطعه از نوشتار مي تواند به عنوان يک متن انجام وظيفه کند. حذف، جانشيني، ارجاع روابط منطقي بين جملات و واژه گان عناصر برقراري روابط معنايي بين متني هستند. چنين روابط معنايي در هر متني از جمله متن قرآني برقرار است. هر يک از سوره‌هاي قرآن مشتمل بر يک يا چند متن است که جملات و آيات درون آنها به گونه درون متني و ميان متني با يکديگر به صورت خطي يا ترتيبي در ارتباطند. در واقع در پيوستگي متني خطي، تعبير و تفسير هر جمله به جملات قبل و بعد خود وابسته است. با اين گونه بررسي معنايي متن هاي قرآني، از سويي با روشهاي علمي به واحد بندي سوره‌هاي قرآن و تعيين سياقهاي آنها پرداخته و به اختلاف نظرهاي موجود در اين زمينه خاتمه مي دهيم و از ديگر سو به ارائه روشهاي مشخص و مدون در چگونگي ارتباط آيات با يکديگر مي پردازيم. در نهايت مي توان با بررسي پيوستگي متني سوره‌هاي قرآن و دقت در چگونگي پيوستگي متني آنها به تفسيري پيوسته از آيات يک سوره دست يافت.
تاريخ اثر
پاييز ۱۳۸۲
مشخصه ظاهرى
۲۵۱ص.
شماره بازيابى
۲۴۶ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
چگونگي رويارويي قرآن کريم با سنن عرب جاهلي (با توجه به سيره نبوي)
پديدآور اصلى
اماني، محمدعلي
موضوع
قرآن کريم // جاهليت // عرب جاهلي // سيره نبوي // نظام قبيله‌اي
شرح
خداوند متعال قرآن را براي هدايت خلق نازل فرموده است تا بشر با بهره‌گيري از تعاليم آن با ايجاد جامعه‌اي با حاکميت احکام انسان‌ساز اسلامي در مسير کمال و رشد سير نمايد. در قرآن کريم آيات فراواني به وضعيت اخلاقي- رفتاري اعراب جاهلي اشاره دارد که مي‌توان به ويژگيهاي شخصي اعراب جاهلي از جمله سخاوت، شجاعت، وفاداري و ...، روابط و آداب حاکم بر خانواده شامل ازدواج و شيوه‌ها و انواع آن طلاق و انواع آن و سنن آنها در مورد فرزندان و آداب و رسوم اجتماعي آنها از جمله شعرسرايي، تقليد کورکورانه، عصبيت، تفاخر، خرافه‌گرايي، و .... اشاره کرد. دقت و تدبير اين آيات و آيات مرتبط با آنها نشان دهنده اين است که قرآن کريم با همه سنن اعراب جاهلي، برخورد يکساني نداشته بلکه هدف اصلي که الهي بودن و تلاش در جهت رضاي خداوند است را مدنظر قرار داده، روشهاي متفاوتي را براي تحول رفتار هاي اعراب جاهلي در پيش گرفته است که عبارتند از: روش مستقيم و غير مستقيم که مواردي چون تدريج در تحريم يا وجوب احکام ، هجرت، سرگذشت انسانهاي پيشين، بيان مسائل در قالب سوال، روش مقايسه و ... را شامل مي شود . روش قرآن کريم و پيغمبر اکرم (ص) در برخورد با سنن اعراب جاهلي مي‌توان به اصولي چون خودسازي رهبر، استفاده از تجربه و تاريخ، توجه به افراد يتيم، هماهنگي قول و فعل ، اعتدال و ميانه‌روي، پايبندي به اصول اخلاقي، استفاده از ظرفيت‌هاي موجود در جهت اهداف و ... برخورد با مظاهر جاهليت که به صورت ناهنجاري در جوامع پيدا کرده است دست يافت.
تاريخ اثر
زمستان ۱۳۸۵
مشخصه ظاهرى
۲۰۵ ص.
شماره بازيابى
۳۰۴ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
حوزه‌هاي معنايي "صراط" در بيان قرآن کريم
پديدآور اصلى
شهيدي، سيد مهدي
موضوع
صراط // صراط مستقيم // صراط عوج // اهتداء // ضلالت // سبيل الرشاد // متقين // مومنين // شيطان // منافقان
شرح
واژه‌ي "صراط" يکي از مهم ترين واژگان کانوني در قرآن مجيد است. اين واژه نقش برجسته اي را در نظام اخلاقي- ديني قرآن ايفا مي کند. هر خوانده اي- حتي با يک نگرش سطحي- در مي يابد که سراسر آيات وحي، با اين انديشه اشباع شده است. ماهيت "صراط" و حوزه هاي معنايي آن، در بيان قرآن کريم، تاکنون مورد پژوهش روشمند قرار نگرفته است. فلذا در اين رساله، تنها با اتکا بر داده هاي وحياني، کوشيده ايم بر مبناي تحليل معنايي، تضاد بنيادي و اساسي واژگان "صراط مستقيم" و "صراط عوج" و کلمات پيراموني آن- که يکي از تقابل هاي بنيادين در جهان بيني قرآني است- مورد پژوهش و تحقيق قرار دهيم. در اين نوشتار، کلمات کليدي واژه ي "صراط" در قرآن مجيد، مشخص و طبقه بندي مي شود: نوع ارتباط آن ها در شبکه هاي معنايي بررسي و تحليل مي شود، تا نهايتا" حوزه ي معنايي "صراط" و مفاهيم پيراموني آن بازشناخته شود. پژوهش حاضر، داراي سه فصل است: در فصل اول، پايگاه نظري تحقيق، اصول روش شناسي تجزيه و تحليل معنايي و ماهيت صراط مستقيم و صراط عوج، مورد پژوهش و بررسي قرار گرفته است. فصل دوم، به تجزيه و تحليل مفاهيم حوزه هاي معنايي واژه ي "صراط" ( صراط مستقيم و صراط عوج) با کاربست قوانين روش شناسي مطرح شده در فصل نخستين، اختصاص يافته است. و فصل سوم، دوگانگي بنيادين مشخصه هاي سالکان صراط مستقيم و سالکان صراط عوم (اصحاب بهشت و اصحاب جهنم) تشريح و تحليل شده است.
تاريخ اثر
تابستان۱۳۸۳
مشخصه ظاهرى
ج، ۱۹۶ص.
شماره بازيابى
۲۶۰ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
حيات انساني از ديدگاه قرآن کريم
پديدآور اصلى
علوي، سيد محمدعلي
موضوع
حيات // مرگ // قرآن // انسان // تکامل حيات // اختيار
شرح
هدف از اين پايان نامه ارائه ديدگاهي قرآني در مورد "حيات" به ويژه حيات انسان و بدست دادن برنامه قرآن کريم براي انسان جهت نيل به مراتب برتر حيات است لذا سعي در پاسخ يابي به سوالاتي چون انسان چگونه به مراتب برتر حيات دست مي يابد؟ از ديدگاه قرآن کريم، مفهوم حيات و موت چه مي باشد آيا حيات امري دو مراتب است؟ نشانه هاي حيات انساني چيست؟ عوامل و موانع تکامل حيات انساني چه مي باشد؟ را دارد. براساس فرضيه هاي تحقيق انسان با بکارگيري قواي ادراکي خود پيام آيات و پيشوايان حق را دريافت نموده و به آن ايمان مي آورد در اين حال هر عمل صالح او که پاسخي است به دعوت امامان حق که اورا بهره مند از حيات نو و طيبه مي نمايد و هر اندازه که از قواي ادراکي خود بهره نگيرد فريب دنيا و دعوت پيشوايان آتش او را به زشت کاري و در نتيجه محروميت گرفتار مي سازد. تحقيق حاضر که به روش کتابخانه اي انجام يافته مشتمل بر چهار فصل است در فصل اول، پس از گذري به تعريف حيات و موت در برخي علوم، مفهوم آن در ديدگاه قرآني پس از بررسي آيات مربوطه ارائه شده است. در فصل دوم شواهد قرآني دو مراتب بودن حيات ذکر شده و مراتبي چند از حيات يعني حيات خداوند، حيات انساني، حيات حيواني، حيات نباتي و حيات در جمادات معرفي شده است. در فصل سوم وجوه مختلف حيات انسان از جمله دنيا و آخرت و نيز دنيا خواهي و آخرت خواهي همچنين هدف از تقدير موت و حيات مورد مطالعه قرار گرفته است در فصل چهارم پس از بيان آثاري چند از حيات برتر انساني عوامل و موانع تکامل حيات برتر انساني دسته بندي و بيان شده است. اراده خداوند به عنوان عوامل واسطه و بکارگيري قواي ادراکي و استجابت عملي دعوت پيشوايان حق به عنوان عوامل زمينه ساز تکامل بيان شده است. براساس نتايج حاصل از تحقيق علاوه بر اثبات فرضيه مذکور، حيات سراسر اجزاء هستي را فراگرفته است، حيات انسان بنابر اختياري که دارد مي تواند يا فراترين يا فروترين درجه حيات باشد و تقدير حيات و موت براي آزمون انسان است تا با نيکوکاري هرچه بيشتر به حياتي هرچه والاتر دست يابد و حيات انساني داراي آثاري است همچون علم، اطمينان و آرامي، دلپذيري حق و راستي، عدم خوف و حزن و دوستي و محبتي پايدار ميان بهره مندان از اين حيات است.
تاريخ اثر
۱۳۸۲
مشخصه ظاهرى
و، ۲۴۹ ص، جدول
شماره بازيابى
۲۳۱ت
نوع
پايان نامه
عنوان
رده‌بندي و روش‌شناسي علوم قرآن
پديدآور اصلى
فتح‌الهي، ابراهيم
موضوع
قرآن شناسي // علوم قرآن // رده‌بندي علوم // روش شناسي // مقدمات تفسير // قواعد تفسير // روشهاي تفسير // مطالعات ميان رشته‌اي
شرح
مجموعه‌اي از مباحث مرتبط با قرآن که هر يک وجهي از وجوه مطالعات قرآني را تبيين مي‌کند يا به پرسشي از پرسش‌ها درباره قرآن مي‌پردازد با عنوان کلي علوم قرآن ناميده مي‌شود که آشنايي با هر يک از آنها نقش مهمي را در بهره‌گيري از محتواي قرآن ايفا مي‌کند. بدين منظور نخستين گام ارائه تعريف علمي و دقيق اصطلاح علوم قرآن است تا در پرتو آن معلوم شود چه علومي را به درستي مي‌توان علوم قرآن ناميد. برخي از دانشمندان علوم قرآن کليه مباحث متعلق به قرآن را تحت عنوان علوم قرآن ناميده‌اند ولي برخي ديگر تنها علومي را که از عوارض ذاتي و اختصاصي قران بحث مي‌کنند علوم قرآن دانسته‌اند. بر عکس گروهي حتي مباحث مربوط به تاريخ مصاحف، بررسي اوصاف و ويژگيهاي قرآن کريم را علوم قرآن نام نهاده‌اند. دقيق‌ترين تعريفي که مي‌توان ارائه داد اين است که بگوييم منظور از علوم قرآن مجموعه علومي است که مقدمه فهم و تفسير قرآن واقع مي‌شوند. گام دوم آشنايي با شيوه‌هاي رده‌بندي علوم قرآن و تعيين جايگاه علوم قرآن در علوم اسلامي و نيز سلسله دانش بشري است. علوم قرآن را بر اساس ملاک‌هايي همچون موضوع، روش، تربيت تاريخي، درون قرآني يا برون قرآني بودن و ميزان کارآمدي در فهم و تفسير قرآن مي‌توان رده‌بندي نمود. روش برگزيده در اين تحقيق، ملاک قرار دادن ميزان کارآمدي هر يک از اين علوم در فهم و تفسير قرآن است. گام سوم، روش‌شناسي علوم قرآن است که به عنوان بخشي از مباحث مربوط به فلسفه علوم قرآن، با نگاهي معروف شناسانه از انواع درجه دوم به بازکاوي و بازنگري بيروني علوم قرآن پرداخته و مباني روش‌شناختي آنها را مورد بررسي قرار مي‌دهد. نگارنده در فصل اول اين تحقيق سراغ تعاريف و ضمن بررسي تحليلي تعاريف مختلف علوم قرآن را مقدمه فهم و تفسير قرآن دانسته است. در فصل دوم به ضرورت رده‌بندي علوم قرآن و تعيين جايگاه آن در علوم اسلامي و سلسله دانش بشري پرداخته و با ملاک قرار دادن کارآمدي هر يک از علوم قرآن در فهم و تفسير قران الگويي را براي رده‌بندي اين علوم ارائه داده است. در فصل سوم نيز درصدد اثبات اين ديدگاه بوده است که علوم قرآن دانشي با موضوعات متعدد بوده و از تنوع روشها برخوردار است. و به همين دليل روش پژوهش ترکيبي اعم از روش نقلي، عقلي و تحليلي زباني را علوم قرآن پيشنهاد کرده و در نهايت نتيجه گرفته است که روشهاي علوم مختلف اعم از علوم انساني ، علوم تجربي، و علوم رياضي در روش شناسي علوم قرآن کارآيي دارند.
تاريخ اثر
پاييز۱۳۸۶
مشخصه ظاهرى
۵۱۱ ص. نمودار
شماره بازيابى
۳۰۸ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
رفتار پيامبراکرم (ص) با پديده نفاق بر پايه قرآن کريم و سيره نبوي
پديدآور اصلى
غفاري، مهدي
موضوع
نفاق // منافق // پيامبر اسلام // رفتار پيامبراسلام با مخالفان // سيره نبوي
شرح
نفاق از جمله مفاهيمي است که با ظهور اسلام در شبه جزيره پا به عرصه ادبيات عرب گذاشت و با ورود اسلام به مدينه به يکي از مفاهيم پديد آمده در فرهنگ اسلامي بدل گرديد. از اين روست که براي شناخت دقيق اين مفهوم قرآن به عنوان اولين متن ظهور آن در ادبيات اسلامي مهمترين منبع مطالعه به شمار مي رود. مطالعه قرآن با هدف شناخت اين مفهوم ما را با عناصر اساسي معنا در اين واژه آشنا مي کند و نشان مي دهد که در نفاق چه عناصر معنايي وجود دارد که آن را از مفاهيم مشابهي چون فسق و تقيه جدايي مي بخشد. مطالعه و تجزيه و تحليل آيات قرآن ما را متقاعد مي کند که نفاق به عنوان يک پديده اجتماعي؛ حرکتي هدفمند و خصمانه بوده است که مي کوشيده تا مخالفت خود را با حاکميت پيامبر (ص) بر مدينه مخفيانه و پنهان به سرانجام برساند و آن را منهزم نمايد. بديهي است عنصر مخالفت با حاکميت پيامبر (ص) بر مدينه از عناصر اساسي معنايي مفهوم نفاق به شمار مي رفته و درست همين عنصر مهم معنايي بوده است که آن را از مفهوم فسق کفر و شرک جدا مي کرده است. با اين همه در دوره هاي پسين اسلامي دو مفهوم فسق و نفاق سخت در هم آميخته و مصاديق هر يک به جاي ديگري تلقي شده است. آنچه که مهم است اين است که پيامبر (ص) به عنوان حاکم اسلامي و کسي که نوک اين پيکان به سمت او نشانه رفته در مقام مقابله با اين پديده چه رفتاري در پيش گرفته و چه الگوهاي رفتاري را به اطرافيان خود پيشنهاد داده است. براي يافتن اين الگوي رفتاري منافقان عمدتا يک راه اساسي وجو داشته و آن مراجعه به کتب سيره و کشف آن دسته از برخوردهايي است که فراتر از برخوردي موردي پا در عرصه رفتار گذاشته است. راه ديگر نيز تجزيه و تحليل آياتي از قرآن است که پيامبر (ص) را به رفتاري در برابر منافقان توصيه مي کند و يا رفتاري از ايشان را در برابر منافقان گزارش مي نمايد. بي شک از آنجا که نگاه اين دو متن به پيامبر (ص) و زندگي او سخت متفاوت است طبيعي است که گزارشهاي آنها نيز از سيره نبوي گاه متفاوت بوده و هريک زوايايي را نقل کرده و يا به برخي رفتارها اهميت داده‌اند اين تحقيق علاوه بر بررسي مفهوم نفاق در انديشه اسلامي کوشيده است تا گزارشهاي قرآن و کتب سيره را از رفتار پيامبر (ص) با پديده نفاق بررسي کرده و ميان آنها مقايسه و تطابقي ارائه نمايد.
تاريخ اثر
تابستان۱۳۸۲
مشخصه ظاهرى
۱۵۱ص.
شماره بازيابى
۲۶۹ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
روش طبقه بندي مفاهيم در حوزه قرآن کريم (با تاکيد بر روش سينتکس)
پديدآور اصلى
صانعي پور، محمدحسن
موضوع
طبقه بندي مفاهيم // سينتکس // شبکه مفهومي قرآن // پيوستگي متن قرآن // تحليل متن // انفورماتيک قرآني
شرح
از جمله مهمترين مسايل در متون مرجع، سهولت در بازيابي اطلاعات است. از طرف ديگر قرآن- به عنوان محوري ترين منبع در حوزه مطالعات اسلامي- داراي يک شبکه مفهومي کامل و منسجمي است که اجزاي آن به صورت نامرئي و پراکنده در آيات و سور پخش شده‌اند. اين پراکندگي به نحوي است که محققين در يک مطالعه و تحقيق موضوعي، در پيدا کردن آيات مورد نياز با مشکل مواجه مي شوند. راه حل اين مشکل تاليف گنجواژه‌اي قرآني است. رساله حاضر مقدمات نظري گنجواژه نويسي در حوزه قرآن کريم را بررسي نموده است. در اين رساله فراي روش تحليل معناشناختي، با استفاده از روش تحليل متن و بررسي مساله پيوستگي متن قرآن و يافتن روابط همنشيني و جانشيني شبکه مفهومي قرآن به عنوان زير بناي طبقه بندي و با جايگزيني واژه‌ها در شبکه مکانهاي پر تراکم واژگاني (حوزه‌هاي معنايي) مشاهده مي شود. حوزه هاي معنايي سرشاخه‌هاي اصلي در طبقه بندي مفهومي قرآن هستند و بقيه واژه‌ها به ترتيب تراکم مفهومي خود به صورت نمودار درختي در شاخه‌هاي فرعي قرار مي گيرند. نگارش گنجواژه قرآني گام موثر و کليدي در راستاي ورود قرآن به عرصه اطلاع رساني و انفورماتيک است.
تاريخ اثر
پائيز ۱۳۸۲
مشخصه ظاهرى
۱۳۸ص.
شماره بازيابى
۲۵۸ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
رويکرد اجتماعي- تربيتي شهيد مطهري در تفسير قرآن کريم
پديدآور اصلى
حبيبيان، اباذر
موضوع
شهيد مطهري // تفسير قرآن // اجتماع // تربيت // تفسير موضوعي
شرح
شهيد مطهري را بايد از شخصيت هاي برجسته علمي و فکري و از مصلحان جهان اسلام در دوران معاصر به حساب آورد. جامعيت، تنوع، جذابيت، پاسخگويي به نيازهاي روز جامعه و .. در آثار ايشان موجب شده است تا اقبال به آنها بخصوص در بين طبقه روشنفکر و جوان بويژه پس از پيروزي انقلاب اسلامي افزايش چشمگيري بيابد. ضمن اينکه مطالعات و تحقيقات گسترده‌اي در مورد آراء و انديشه هاي اين استاد متفکر صورت پذيرفته است. از طرفي عليرغم توجه فراوان و محوري شهيد مطهري به قرآن در آثارش ، متاسفانه هنوز شخصيت قرآني و رويکرد تفسيري ايشان به درستي گردآوري و تبيين نشده است. معلم بودن و داشتن دغدغه در مسايل اجتماعي و تربيتي، اصلاحگري قرآني او را نه تنها يک موضوع جذاب براي علاقمندان مطالعات اجتماعي و يا قرآني، بلکه به روشي نوين و الگويي مناسب براي انديشمندان، مصلحان و ساير فعالان عرصه هاي اجتماعي و تربيتي در عالم اسلام مبدل ساخته است. براي آشنايي با آراء و رويکرد تفسيري شهيد مطهري، بررسي و جمع آوري نظرات ايشان درمورد علوم قرآني ، و نيز بررسي سير جريان اصلاحگري در دوره معاصر جهان اسلام و ايران لازم به نظر مي رسد اما مهمترين گام در اين راه بي شک جمع آوري، بسته بندي و ارايه استنادات و برداشت هاي قرآني شهيد مطهري در موضوعات مختلف اجتماعي و تربيتي است، که البته حجم عظيمي از مباحث قرآني و تفسيري را نيز فرا روي ما قرار مي دهد در اين ميان توجه ويژه به تفسير موضوعي و بررسي آن در آثار شهيد مطهري دقت و عمق بيان قرآني ايشان را بيش از پيش نمايان مي سازد.
تاريخ اثر
پاييز۱۳۸۴
مشخصه ظاهرى
۱۲۳ص.
شماره بازيابى
۲۸۲ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
رويکرد قرآن کريم به پرداخت شخصيت حضرت عيسي (ع)
پديدآور اصلى
اکبري دستک، فيض اله
موضوع
قرآن // عيسي بن مريم // شخصيت شناسي // معجزه // علوم قرآني
شرح
به دنبال القاء شبهات باطل و نسبت هاي نارواي الوهيت و ربوبيت و بنوت در حق حضرت عيسي (ع) توسط اهل کتاب و نيز مشرکان، قرآن کريم، ضمن رد شبهات باطل و تمامي نسبت هاي ناروا، عيسي بن مريم (ع) را فرزند ذکور مريم و بنده رسول خدا دانسته و ۲۲ وصف را در مقام توصيف ابعاد مختلف شخصيت آن حضرت به کار برده است و در مورد رسالت مسيح (ع) برخورد تنزيهي داشته است و البته خود حضرت عيسي (ع) هم به بنده بودن و رسالت خود در دعوت مردم به سوي خدا، اذعان کرده است. مهمترين عوامل رشد گسترش عقايد الحادي در ميان پيروان حضرت عيسي (ع) عبارتند از: ابعاد شخصيت قومي بني اسرائيل و نيز نوع خلقت و ولادت حضرت مسيح (ع) و همچنين نوع معجزات ارائه شده آن حضرت. مهمترين اهداف قرآن کريم از طرح داستان حضرت عيسي (ع) در قرآن کريم عبارتند از: اهداف سياسي و اجتماعي، اهداف فرهنگي و عقيدتي، اهداف اخلاقي و تربيتي.
تاريخ اثر
۱۳۸۰
مشخصه ظاهرى
د، ۲۵۲ ص.
شماره بازيابى
۱۸۵ت
نوع
پايان نامه
عنوان
ريا در قرآن، ريشه‌ها، پيامدها و راههاي درمان
پديدآور اصلى
آقاي نحوي، سيد محمد
موضوع
ريا // اخلاص // ايمان // شرک // نفاق
شرح
در اين تحقيق سعي بر آن است که حوزه هاي "ريا" در قرآن مشخص گردد و ارتباط آن با حوزه هاي مشابه مانند شرک؛ نفاق؛ کفر و ... مشخص گردد. براي دستيابي به اين مهم از روش ايزوتسو و روش علامه طباطبايي بصورت ترکيبي بهره گرفته شد.در فصل اول به عناصر تشکيل دهنده "ريا" و ارتباط حوزه هاي معنايي مرتبط با ريا در قرآن پرداخته ايم و اين نتيجه بدست آمد که برخلاف آنچه که برخي کتب اخلاقي ذکر نموده اند ريا اعم از نفاق است و از نظر قرآن ريا عبارتست از آنکه شخص (مسلمان؛ منافق؛ کافر يا مشرک؛ عملي را که از نظر مردم پسنديده است به نيت جلب توجه و تحسين آنها انجام دهد و هيچ انگيزه الهي براي انجام آن عمل نداشته باشد که اين تعريف با تعريف اصطلاحي و لغوي ريا انطباق دارد. در فصل دوم به عوامل و ريشه هاي ريا از ديدگاه قرآن پرداخته ايم و مطابق آيات قرآن اين نتيجه بدست آمد که ريشه هاي ريا عبارتند از : ۱- فقدان ايمان به خدا ۲- فقدان ايمان به قيامت و وعده هاي الهي ۳- فخرفروشي و غرور ۴- پيروي از هواي نفس ۵- فقدان ذکر و ياد الهي. بالاخره در فصل سوم به پيامدهاي شوم ريا و چگونگي ريشه کن کردن آن مطابق آيات قرآن پرداخته‌ايم و اين نتيجه بدست آمد که : پيامدهاي شوم ريا عبارتند از ۱- حبط عمل ۲- محروميت از محبت الهي ۳- همنشيني با شيطان ۴- عدم آرامش روحي ۵- رسوايي ۶- قرار گرفتن در مدار کفر و محروميت از هدايت الهي. در ادامه نيز به راههاي درمان ريا با محوريت قرآن پرداخته و ديدگاه روايات و روانشناسان را نيز مطرح نموده‌ايم.
تاريخ اثر
زمستان۱۳۸۳
مشخصه ظاهرى
۱۰۰ص.
شماره بازيابى
۲۷۳ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
زمينه‌هاي فهم قرآن کريم در سيره معصومين عليهم‌السلام
پديدآور اصلى
رضايي‌فرد، حسين
موضوع
قرآن و معصومين // فهم قرآن کريم // عمل به دستورات قرآن کريم // انس با قرآن کريم // تدبر و تفقه
شرح
اين تحقيق سعي در شناساندن عوامل فهم قرآن کريم و زدودن موانع از مسير صحيح فهم قرآن کريم داشته و به تبيين سيره عملي معصومين (ع) در برخورد و تعامل با اين کتاب هدايت و برنامه زندگي و نقشي که قرآن در زندگي آنها داشته و بررسي راهکارهايي که جهت فهم قرآن کريم ارائه داده‌اند تا به اين وسيله بيشتر و بهتر از هدايت قرآن کريم بهرمند شده و به اين وسيله قرآن کريم را به جايگاهي که بايد در زندگي ما داشته باشد باز گردانيم. اما فرضيه‌هايي که در اين تحقيق مورد نظر بوده‌اند عبارتند از: ۱- از ديد معصومين (ع) رعايت آداب تلاوت، خشوع و اقبال قلب، تدبر و تفکر، طهارت نفس، انس با قرآن کريم از جمله عوامل فهم قرآن کريم مي‌باشد. ۲- از ديد معصومين (ع) اخلاق رذيله، جهل، دنياطلبي و سوء استفاده تحميل عقيده و تفسير به راي از جمله موانع فهم قرآن کريم مي‌باشد. ۳- قول فصل بودن قرآن کريم در اختلافات، سنجش امور با قرآن کريم، مشورت با قرآن کريم استشفاء بوسيله قرآن کريم از مهمترين ديدگاههاي معصومين (ع) درباره بهره‌برداري عملي از قرآن کريم در زندگي است. تحقيق حاضر مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول عنوان کليات مباحثي چون رابطه و لزوم مراجعه به معصومين (ع) براي فهم قرآن کريم و جايگاه قرآن کريم نزد اهل بيت (ع) و برخي مقدمات آشنايي با قرآن کريم طرح شده است. در فصل دوم به بررسي شرايط و زمينه‌هاي لازم (و نه کافي) براي فهم قرآن کريم پرداخته شده و در فصل سوم نيز برخي از موانعي که بر سر راه فهم صحيح و اصيل قرآني وجود دارد با توجه به سيره معصومين (ع) ارائه داده شده است. و در نهايت در فصل چهارم پاره‌اي از کاربردهاي عملي قرآن کريم در زندگي روزمره بررسي قرار گرفته است.
تاريخ اثر
تابستان ۱۳۸۶
مشخصه ظاهرى
۱۸۰ص.
شماره بازيابى
۳۱۰ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
ساختار گزارههاي اخلاقي قرآن کريم در حوزه خانواده با رويکرد معناشناختي
پديدآور اصلى
مهدوي کني، صديقه
موضوع
قرآن // اخلاق // خانواده // الزام // معناشناسي // ساختار // گزارههاي اخلاقي // گزارههاي فقهي
شرح
بسياري از انديشمندان اسلامي در آثار و نظرات خود ميان احکام اخلاقي و فقهي قرآن تمايز نهاده‌اند در حالي که با بررسي ساختار، مباني، قلمرو، هدف و موضوع گزارههاي اخلاقي حوزه خانواده و تطبيق آنها با گزارههاي فقهي قرآن به نتايج همساني بخصوص در مساله الزام دست يافت . اين پژوهش از طريق بررسي مفاهيم بنيادين گزاره هاي مزبور و نماياندن همساني منشا آنها، عدم تمايز الزام و مسوليت را در برخي گزارههاي فقهي و اخلاقي ثابت مي‌کند. الزام در گزارههاي اخلاقي قرآن، مبتني بر فطرياتي است که با کمک عقل کشف و با اراده الهي اعتبار مي‌شوند و از اين نظر هيچ تفاوتي با منشا الزام در گزارههاي فقهي قرآن ندارد هر دو از يک سرچشمه سيراب مي شوند. هر دو در تنظيم رفتارهاي اختياري انسان در تکامل روحي و معنوي او و در نظم امنيت و سعادت جامعه موضوعيت دارند و هر دو نيز داراي ضمانت اجرا مي‌باشند، اما ضمانت اجراي احکام فقهي به جز عبادت جنبه جزايي و جريمه دارد و در دادگاه هاي بشري قابل بررسي و دادرسي است در حالي که ضمانت اجراي قواعد اخلاقي جنبه معنوي و وجداني داشته و علاوه بر آثار وضعي دنيايي عقوبت اخروي دارند ولي قابل پيگيري در دادگاههاي حقوقي نيستند. همچنين در اين تحقيق با رويکردي معناشناسي يعني با مطالعه ساختار معنايي به تطبيق ساخت گزاره هاي اخلاقي در سطح مفردات آيات و اصول حاکم پرداخته اثبات مي‌نمايد که گزاره هاي مزبور داراي ميدان معنايي مشترک و رابطه معنايي تنگاتنگ هستند و هر گونه برداشتي که از گزاره هاي فقهي صورت مي گيرد اعم از توصيه يا تکليف در مورد گزاره هاي اخلاقي مشابه نيز ثابت است. اما از آنجا که مهمترين فارق گزارههاي اخلاقي حيثيت و با ارزشي آنهاست بسياري از گزارههاي مزبور با لحن پند و اندرز بيان شده‌اند تا هم ارزشي بودن آنها به نمايش درآيد و هم اثر عميقتري بر مخاطب گذاشته، انگيزه بيشتري براي انجام فعل در وي ايجاد نمايد.
تاريخ اثر
پاييز ۱۳۸۶
مشخصه ظاهرى
۳۱۶ ص.
شماره بازيابى
۳۱۶ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
سازگاري آيات قرآن کريم (رويکردي زبان شناختي)
پديدآور اصلى
زينلي بهزادان، فرهاد
موضوع
سازگاري // آيات موهمه تناقض // معناشناسي // زبان قرآن // آيات متشابه
شرح
پژوهش در زمينه سازگاري آيات قرآن کريم ارتباط نزديکي با مساله فهم قرآن کريم پيدا مي کند و فهم قرآن در سطح واژگان و عبارتها تنها اختصاص به اهل بيت عليهم السلام دارد. متن قرآن، نسخه اي عربي از وحي آسماني و شکل يافته درباره زماني خاصي براي تبليغ دين الهي است بنا بر اين فهم آن گروه شناخت جنبه هاي معناشناسانه زبان عربي، مردم شناسي عصر نزول و همچنين شناخت شگردهاي تبليغي بکار رفته در آن است. فهمي بيگانه از جنبه هاي معناشناسانه زبان عربي و همچنين ناآشنايي با مردم شناسي عصر نزول و بها ندادن به شگردهاي تبليغي بکار رفته در قرآن کريم زمينه را براي پندار وجود ناسازگاري در قرآن کريم پديد مي آورد. دانسته هاي مشترکي که آيات با اتکا بر آنها شکل يافته اند چند معنايي، افزايش و کاهش معنايي، واقع گريزي،بافت موقعيتي، بافت زباني، کانون معنايي، سطوح معنايي آيات، ساز و کار مجاز و استعاره از جنبه هاي مهم معناشناسي زبان قرآن هستند. زبان قرآن در سطح مفاد واژگان و عبارتها براي همه آگاهان از جنبه هاي معناشناختي آن که بخاطر حضور در عصر نزول يا در نتيجه پژوهش، از مردم شناسي آن عصر آگاهي کافي دارند روشن و قابل درک است و آيات متشابه نيز از اين قاعده مستثنا نيستند زيرا اين آيات جز آياتي که دستاويز تمسخر و تحليلهاي مغرضانه کافران و ناراست قلبان قرار مي گرفتند نيستند از آنها مي توان تمثيلهاي قرآن به پشه، مگس و عنکبوت را نام برد. علاوه بر توجه به جنبه هاي معناشناختي زبان قرآن، توجه به سير تدريجي ارائه تکاليف الهي در آن و همچنين دقت در شرايط کارآمدي هر حکم در درک سازگاري آيات نقشي مهم ايفا مي کند.
تاريخ اثر
تابستان۱۳۸۵
مشخصه ظاهرى
۱۰۱ص.
شماره بازيابى
۲۸۹ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
سعادت در اخلاق نظري و مفهوم فلاح و فوز در قرآن کريم
پديدآور اصلى
زرنگار، مصطفي
موضوع
سعادت // اخلاق نظري // فلاح و فوز // قرآن // تقوا // رضوان
شرح
مساله "سعادت" و "خوشبختي" از مسائل و موضوعات سرنوشت ساز و حياتي براي هر انساني است از اين جهت که بداند اساسا" خوشبختي چيست و راه رسيدن به آن کدام است؟ براي پاسخ به اين دو سوال مهم، نظريات و نظام هاي اخلاقي گوناگون به وجود آمده است که عمدتا" به سه نظام مي توان اشاره نمود: ۱- فرهنگ ۲- فلسفه اسلامي ۳- قرآن کريم. در فرهنگ عامه، "خوشبختي" با واژه هايي چون توفيق الهي، موفقيت، تلاش آدمي، خشنودي پروردگار، سربلندي در دنيا و آخرت، دوري از بديها، جاودانگي و شناخت حقيقي اشياء، معادل مي باشد. در فسلفه اسلامي، با مفاهيمي چون، خيراعلي، فضيلت، حکمت، تهذيب، نفس و اطاعت از مربي، تبيين مي گردد و بالاخره در نظام اخلاقي قرآن کريم که جامع تر و کاملتر از دو نظام قبلي است، مفهوم سعادت از تزکيه و پاکيزه کردن درون انسان، از هر آنچه غير خدايي است، آغاز مي شود، به ايمان يقيني، اخلاص، عبوديت محض پروردگار از طريق اطاعت محض از دستورات او، و فضل و رحمت و رضوان الهي، منتهي مي گردد. آنچه به عنوان مولفه اصلي خوشبخي در نظام هاي ياد شده اهميت فراواني دارد، سعي و تلاش آدمي با توجه به مبدا و معاد است و همين عامل است که شخص را به غايت خلقت يعني خداگونه شدن، مي رساند.
تاريخ اثر
۱۳۸۰
مشخصه ظاهرى
يب، ۲۲۸ ص.
شماره بازيابى
۱۹۲ت
نوع
پايان نامه
عنوان
شرک از ديدگاه قرآن
پديدآور اصلى
نبئي، داراب
موضوع
قرآن // شرک // مشرکين // وهابيه
شرح
هدف از اين پژوهش ، بررسي ديدگاه قرآن پيرامون شرک است. از آنجا که شرک آفت توحيد و گناه غير قابل غفران است ضرورت دارد هر انسان موحدي که مي خواهد سعادتمند گردد به طور جدي از آن دوري گزيند و لازمه دوري جستن از شرک در درجه اول شناخت آن است. بنابراين، پايان نامه حاضر، سعي در شناسايي شرک و عوامل بوجود آورنده آن از ديدگاه قرآن دارد. رساله حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌اي انجام يافته و مباحث آن در سه فصل تنظيم شده است. در فصل اول، ابتدا معناي لغوي و اصطلاحي شرک و سپس انواع شرک با توجه به آيات قرآني بيان مي شود. بر اين اساس، شرک در لغت يعني اشتراک دو ياچند نفر در يک چيز و در اصطلاح به معني شريک قائل شدن براي خداوند است. شرک داراي انواع مختلفي است که عبارتند از : شرک درذات ، شرک در صفات و شرک افعالي. همچنين شرک در خلقت ، شرک در ربوبيت، شرک در اطاعت و شرک در عبادت از مصاديق شرک افعالي به شمار مي آيند. فصل دوم، تحت عنوان "ويژگيهاي مشرکين" به سه بخش تقسيم شده است. بخش اول، عقايد مشرکين، بخش دوم، صفات مشرکين و بخش سوم، احکام مشرکين را بيان مي دارد. براساس مطالعات اين فصل ، فرزند کشي، تقسيم توهين آميز قربانيان ميان خداوند و بتان، نام‌گذاري انعام و نهايتا" انکار معاد از عقايد مشرکان مي باشد. همچنين مي توان گفت که دروغ‌گويي ، تفرقه‌افکني، استهزاء، پيروي از وهم و گمان، پيمان‌شکني، ظلم، حسادت به مومنان و.... از مهمترين صفات مشرکان مي باشد. از نظر قرآن، مشرکين نجس هستند و حق ندارند به مسجدالحرام نزديک شوند. علاوه بر اين، قرآن ازدواج با آنان را منع کرده و برخلاف اهل کتاب تحريم را در مورد مشرکين مقصور نموده و اهل کتاب را استثناء نموده است. سرانجام فصل سوم، شبهات گروه وهابي پيرامون شرک را بيان مي کند. در اين فصل، تاريخچه ظهور وهابيت، مقايسه مسلمانان با مشرکان صدر اسلام توسط وهابيت، درخواست از غير خدا، شفاعت از نظر قرآن، شفاعت از نظر علماء، توسل از نظر وهابيت و ... مورد بررسي قرار مي گيرد.
تاريخ اثر
خرداد۱۳۷۰
مشخصه ظاهرى
۹۵ ص.
شماره بازيابى
۴۲ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
شناخت واژه‌هاي تبليغي در قرآن (دعوت، موعظه ونصح) از سه ديدگاه ادبي، تفسيري و زبان شناسي (فنولوژي، مرفولوژي، سمانتيک)
پديدآور اصلى
ملامحمد، محمدرضا
موضوع
تبليغات ديني // قرآن // دعوت // زبانشناسي // موعظه // نصح // تفسير // ادبيات
شرح
هدف از اين پژوهش، شناخت واژه‌هاي تبليغي (موعظه، نصح و دعوت) در قرآن کريم از سه ديدگاه ادبي، تفسيري و زبان شناسي است و در اين راستا تلاش مي کند تا به تبيين چيستي، اهداف و ابزار و زمان مناسب براي ارائه دعوت، نصح و موعظه بپردازد. اين پايان نامه که به روش کتابخانه‌اي نگاشته شده است داراي سه فصل مي باشد که هر فصل مشتمل بر سه بخش است. در هر يک از فصول سه واژه مذکور از يکي از ديدگاههاي فوق بررسي قرار گرفته است. براساس نتايج حاصل از تحقيق موعظه امري احساسي است که با قلب مخاطب سر و کار دارد و فرد واعظ در صدد راهيابي بدان مي باشد. دامنه موعظه به گونه‌اي است که تنها به سخن و گفتار خلاصه نمي شود بلکه عمل ورفتار نيز خود به عنوان اندرز و نصيحتي موثر قلمداد مي شود. در موعظه اخلاص و داشتن روحيه خيرخواهي واعظ نافذ و کارساز است. يکي از عناصر اصلي در نصح خلوص و پاکي است و کاراساسي ناصح ايجاد پيوند و ياالفت است. در نصيحت عنصر زمان و عنصر مودت نقش بارزي دارد. ناصح در مقام نصيحت بايد بگونه‌اي تلاش نمايد که همه زوايا را مدنظر قرار دهد. دريافت ابعاد موضوع و آشنايي هرچه بيشتر و کاملتر با مخاطب در تکميل اين حرکت موثر خواهد بود. واژه دعا در قرآن کريم داراي معاني متنوعي مي باشد که معناي مورد نظر نگارنده "دعوت کردن بسوي حق" مي باشد. اين معني داراي سه عنصر اصلي دعوت کننده، مخاطب و موضوع دعوت است. ويژگيهاي مهم داعي عبارتند از: داشتن استقامت در دعوت، عدم پيروي از هواي نفساني، قاطعيت در بيان مواضع، مردمي بودن، داشتن بصيرت و آگاهي و .... دعوت در جان آدمي نوعي شک و ترديد نسبت به باورهاي غلط او ايجاد مي کند و به نظر مي رسد همين شک و ترديد مقدمه‌اي براي شناخت عميق‌تر موضوع دعوت باشد. موضوع دعوت الهي چيزي جز راه پروردگار و صراط مستقيم نيست .
تاريخ اثر
اسفند۱۳۷۱
مشخصه ظاهرى
۳۵۰ ص.: جدول
شماره بازيابى
۸۷ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
شيوه هاي ارتباط و تبليغ در قرآن در برخورد با عموم مردم و مخالفان
پديدآور اصلى
صنايع، محمد
موضوع
تبليغات ديني // قرآن
شرح
هدف از اين پژوهش بررسي شيوه هاي تبليغ در قرآن در برخورد با عموم مردم و مخالفان است. تحقيق حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌اي انجام يافته و مباحث آن در چهار فصل تنظيم شده است. فصل اول که اختصاص به مقدمه دارد، ابتدا معناي لغوي و اصطلاحي تبليغ و ارتباط را بيان مي کند، سپس گونه‌هاي مختلف ارتباط و تبليغ و به دنبال آن ضرورت و خط مشي و شيوه‌هاي تبليغ مورد بحث قرار مي گيرد. فصل دوم به ارکان تبليغ مي پردازد که عبارتند از منبع پيام يا فرستنده، پيام، کانال ارتباطي و مخاطب. در اين فصل ابتدا به مهمترين ويژگيهاي مبلغ نظير ايمان، عدالت، علم و آگاهي، سعه صدر، تواضع و فروتني، توکل، مردمي بودن و ... اشاره مي شود. سپس رکن دوم يعني پيام از دو بعد محتوي، مهمترين کانالها و رسانه‌هاي ارتباطي و ويژگيهاي هر کدام از آنها بيان مي شود. و نهايتا" چهارمين رکن ارتباط يعني مخاطب مورد نقد و بررسي قرار مي گيرد. در فصل سوم شيوه‌هاي تبليغ در برخورد با عموم مردم بيان مي شود که عبارتند از: فرض مخالف يا نفي و اثبات، الگو سازي، استمداد از تاريخ و تجربه، مقايسه، آمادگي فرد و جامعه يا روش گام به گام، استفاده از وجدان و عواطف مردمي، ترغيب و ترهيب و ... فصل چهارم، شيوه‌هاي برخورد با مخالفان را در دو بخش، برخورد با کفارر و منافقين و برخورد با اهل کتاب مورد مطالعه قرار مي دهد. شيوه هاي برخورد با کفار و منافقين عبارتند از : برخورد نرم و ملايم، برخورد سخت و شدت عمل، تحقير مستکبران و بالاخره استهزاء در مقابل استهزاء يا مقابله به مثل. در بخش دوم فصل پاياني به مهمترين روشهاي برخورد با اهل کتاب اشاره مي شود که از آن جمله مي توان از روشهايي چون استدلال و برخورد منطقي، جدال احسن، دعوت به اتحاد، باز گذاشتن دريچه رحمت و نهايتا" تهديد يا دعوت به مباهله نام برد.
تاريخ اثر
فروردين۱۳۷۱
مشخصه ظاهرى
۱۸۰ ص.
شماره بازيابى
۷۴ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
ظاهر و باطن کلام الهي از ديدگاه قرآن و سنت
پديدآور اصلى
نادري جهرمي، محمد
موضوع
قرآن // تفاسير قرآن // پژوهشگران // مفسران قرآن // علوم قرآني
شرح
هدف از اين پايان نامه بررسي ظاهر و باطن کلام الهي از ديدگاه قرآن و سنت مي باشد و در اين موضوع سعي در پاسخ به سوالاتي چون ۱- مفهوم و باطن قرآن کريم چيست ؟ ۲- جايگاه ظاهر و باطن در فهم و تفسير قرآن کريم و رابطه ظاهر و باطن با يکديگر چيست ۳- "تنزيل" و "تاويل" با "ظاهر" و "باطن" چه رابطه‌اي دارند ؟ را دارد و در همين ارتباط فرضيه‌هايي چون - ظاهر قرآن کريم معاني آن و باطن قرآن کريم مقاصد آيات و سور آن است ۱۲- ظاهر و باطن هر دو با هم مراد خداوند متعال است و در طول يکديگر قرار دارند و مکمل يکديگرند ۳- در منابع ديني "تنزيل" و "تاويل" ناظر به "ظاه" و "باطن" است روش گردآوري اين تحقيق عمدتا" کتابخانه‌اي بوده و با مطالعه و فيش برداري از کتب حديثي و ساير منابع و در مواردي که به نقل آراء مي پردازد ، تحقيق به صورت توصيفي صورت گرفته است اين پايان نامه در يک مقدمه و سه فصل انجام گرفته که در مقدمه کليات و در فصل اول "ظاهر" و "باطن" در بيان قرآن کريم و لسان احاديث و در فصل دوم "ظاهر" و "باطن" از نظر مفسران و قرآن پژوهان و جايگاه آن دو در فهم و تفسير قرآن و در فصل سوم هم معنايي "ظاهر" و "باطن" با "تنزيل" و "تاويل" به طور کامل مورد بررسي قرار گرفته است از يافته‌هاي اين تحقيق مي توان نتيجه گرفت ظاهر و باطن قرآن از جمله مباحث پيچيده قرآني است که به صراحت در قرآن نيامده است اصطلاح ظاهر و باطن ريشه در روايات داشته و در ميان متون روايي مورد توجه و تاکيد معصومان بوده و به يقين بيان آن مقصد و غايتي داشته است وجود وجوه چند گانه در نمونه‌هايي از احاديث بطون قرآن کريم و گوناگوني تعاريف ظاهر و باطن در احاديث موجب گوناگوني فهم و در نتيجه موجب آسيب‌هاي خاص خود شده است بخشي از آسيب‌ها به حوزه سند شناسي و دشواري‌هاي طريق صدور ، بخشي به محتوا و مضامين احاديث و بخشي نيز به عدم توجه به هم‌سويي بطون قرآن با خطوط اساسي کلام الهي و روح حاکم بر قرآن باز مي گردد و اين مضامين مورد بررسي افراد مختلف قرار گرفته است از اين رو فهم و درک صحيح مفهوم چنين اصطلاحاتي و شناخت گستره کاربرد و جايگاه حقيقيشان از اهميت ويژه برخوردار بود و در نگاه به قرآن کريم تاثير ژرف خواهد داشت همچنين از آنجا که ظاهر و باطن قرآن دو ويژگي قرآن کريم است بنابر اين همسو و هماهنگ با آيات قرآن و روح کلي حاکم بر آن است و ظاهر و باطن در طول يکديگر و مکمل همديگر و هر دو مراد خداوند متعال است .
تاريخ اثر
۱۳۸۰
مشخصه ظاهرى
ه، ۲۰۶ ص، جدول
شماره بازيابى
۱۹۸ت
نوع
پايان نامه
زبان اثر
فارسي
عنوان
عالم برزخ از ديدگاه قرآن و سنت
پديدآور اصلى
ملک زاده، علي
موضوع
برزخ // قرآن // سنت // اسلام // روح // اسپري تيسم
شرح
اعتقاد به عالم برزخ يکي از مسائل قطعي دين مبين اسلام است که در قرآن کريم و احاديث مطهره به صراحت پيرامون آن سخن به ميان آمده است. اين اعتقاد با بقاي روح پس از مرگ در دنيا استوار مي باشد، که اين اعتقاد در اديان الهي و غير الهي نيز بعنوان يک اصل مهم شمرده مي شود، بطوريکه ديني يافت نمي شود مگر اينکه براي انسان بقاء و حيات طولاني تر از عمر اين جهان قائل است و پيروان خود را به آنسوي دنيا دعوت مي نمايد و نسبت به حساب و کتاب آن انذار مي دهد. شايد معدود انساني را بتوان يافت که مرگ را پايان زندگي بداند و از درون به آن راضي باشد چنانچه در مکاتب غير الهي نيز حيات دنيوي را مدت کوتاهي از زندگي جاويدان بشر مطرح مي کنند. در اين رساله با نگاه درون ديني به عالم برزخ در اسلام و بصورت يک بحث مستقل توجه شده است و در پي آن بوده ايم تا با کمک آيات و روايات فراوان در اين موضوع جوانب مختلف حيات انسان را پس از مرگ تا قيامت کبري توضيح داده و آنها را با مباحث علمي جديد در علم روح شناسي مقايسه نماييم. در طول بحث سعي شده است از برداشتهاي فلسفي و تفسيرهاي عرفاني فلاسفه و عرفاي اسلامي پرهيز شود و صرفا" به خود آيات و روايات توجه کرد تا چهره اي روشن از اين عالم در اسلام به تصوير در آيد. تقريبا" تمام مسائلي که بنحوي مربوط به برزخ مي شود و در روايات به آن اشاره شده است در اين نوشتار جمع شده است. در آخرين فصل هم اعتقاد به حيات بعد از مرگ را در چهار دين بزرگ يعني آئين يهود، مسيح، زرتشت و بودايي گرفتيم تا مقايسه اي باشد بين آنچه در اسلام آمده و آنها بيان کرده اند.
تاريخ اثر
۱۳۷۱
مشخصه ظاهرى
ج، ۲۳۱ ص.
شماره بازيابى
۱۹۵ت
نوع
پايان نامه
بسم الله الرحمن الرحيم